Dobroczyńca TPN uhonorowany
Honorowy tytuł Dobroczyńcy Tatrzańskiego Parku Narodowego został przyznany podczas Festiwalu Moc Gór. Nagrodę z rąk Szymona Ziobrowskiego, dyrektora TPN, odebrał Apoloniusz Rajwa – znany większości zakopiańczyków i wszystkim tym, którym Zakopane i Tatry są bliskie. Przewodnik tatrzański, ratownik górski, geograf, taternik, speleolog i pedagog spędził w Tatrach znaczną część swojego życia.
Apoloniusz Rajwa, dla przyjaciół Poldek, urodził się w miejscowości Pogórze na Śląsku Cieszyńskim, a w Zakopanem zamieszkał w 1947 roku. Od tego czasu rozpoczęła się jego niezwykle bogata działalność tatrzańska. Z wykształcenia geograf, przez 12 lat związany był zawodowo z Wysokogórskim Obserwatorium Meteorologicznym na Kasprowym Wierchu. Prowadził tam badania pokrywy śnieżnej, letnich płatów śniegu, gęstości i radioaktywności śniegu, termodynamiki i cyrkulacji powietrza w jaskiniach tatrzańskich, klimatu Tatr i Podtarza. Współpracował z Instytutem Geografii PAN i innymi ośrodkami naukowymi. Jest autorem pomiaru rekordowego wiatru zmierzonego w Tatrach czy inwentaryzacji potoków i stawów Tatr Wysokich.
Jest także zasłużonym i niezwykle doświadczonym przewodnikiem tatrzańskim I klasy i przewodnikiem wysokogórskim, taternikiem, speleologiem, ratownikiem górskim. Brał udział w eksploracji najtrudniej dostępnych jaskiń tatrzańskich i najgłębszych jaskiń Austrii i Francji.
W ramach działalności przewodnickiej przeprowadził tysiące wycieczek, wygłosił setki prelekcji, a także jako instruktor przewodnictwa prowadził zajęcia na wielu kursach przewodnickich. Pracował jako nauczyciel w zakopiańskich szkołach średnich, przez 30 lat prowadził konkursy wiedzy o Tatrach dla uczniów szkół i konkursy wiedzy o gminie Kościelisko. W ten sposób stał się jedną z ważniejszych postaci, których działalność edukacyjna przyczyniła się do zwiększania wiedzy o Tatrach.
Jest autorem i współautorem przewodników i publikacji o tematyce górskiej, autorem opracowań naukowych, wieloletnim kierownikiem działu górskiego „Tygodnika Podhalańskiego”. Jego wiedza o Tatrach jest niezwykle bogata, wręcz erudycyjna.
Apoloniusz Rajwa to rzetelny i dokładny kronikarz wydarzeń tatrzańskich i zakopiańskich, co niewątpliwie stanowi i stanowić będzie źródło wiedzy o naszym regionie!
Nagrodzeni Dobroczyńcy Tatrzańskiego Parku Narodowego
Po raz pierwszy honorowe wyróżnienia dla osób, które przyczyniły się do realizacji zadań Parku, dyrekcja TPN przyznała ponad dwadzieścia lat temu, z okazji 40-lecia istnienia instytucji. Medal, bo taką zmaterializowaną formę tego wyróżnienia wybrano, miał być przyznawany przez kapitułę raz do roku, w kolejne rocznice powołania TPN. Pierwszymi osobami, które otrzymały honorowy tytuł Zacnego Dobroczyńcy Tatrzańskiego Parku Narodowego, byli Zofia i Witold Paryscy. Niestety w następnych latach ten zamysł porzucono.
W roku obchodów 60. rocznicy powstania Parku dyrektor TPN powrócił do tej idei. Od tej pory tytuł Dobroczyńcy Tatrzańskiego Parku Narodowego ma być przyznawany co dwa lata wybranym osobom lub instytucjom za wybitne zasługi w działalności społecznej, naukowej, edukacyjnej i organizacyjnej na rzecz ochrony przyrody i dziedzictwa kulturowego TPN.
W roku 2015 kapituła tytułem honorowym Dobroczyńcy Tatrzańskiego Parku Narodowego postanowiła uhonorować: prof. dr. hab. Wiesława Barczyka oraz Józefa Nykę. W 2017 roku tytuł honorowego Dobroczyńcy Tatrzańskiego Parku Narodowego otrzymali: śp. prof. dr hab. Halina Piękoś-Mirek i prof. dr hab. Zbigniew Mirek oraz prof. dr hab. Stefan Skiba. Z kolei w 2019 roku uhonorowano prof. dra hab. Adama Kotarbę i prof. dra hab. Zbigniewa Wójcika. W 2021 roku tytuł nie został przyznany z powodu pandemii.
Laureaci otrzymują statuetki autorstwa Marcina Rząsy.
Fot. Anna Palider